Schilder je eigen familie
Op een druilerige winterdag door nostalgische oude fotoalbums bladeren met foto’s van opa, oma, tantes, ooms en vergeten nichtjes en neefjes geeft een gevoel van verbinding met onze voorouders, met onze historie. Voorheen stond er een verzameling fotolijstjes bij ons op de kast met familieleden uit verschillende generaties. Tot het idee ontstond om van elk van deze portretjes een klein schilderijtje te maken in wit en gebrande omber op hout waarbij het hout de middentoon vormt. De schilderijtjes kunnen afzonderlijk worden opgehangen of gerangschikt tot een heuse stamboom.
Deze materialen heb je nodig:
- papieren palet
- transparante gesso: Liquitex clear gesso transparent
- olieverf Rembrandt: tubes 15 ml, gebrande omber en titaanwit
- een simpel penseel voor het aanbrengen van de gesso
- puntpenseel, Reinaards Specifique, nr 000, 1565 Kolinex Vegan
- plat penseel, Reinaards Excellent, nr 6, 1575 Kolinex Vegan
- kattentong, Reinaards Excellent, nr 6, 1567 Kolinex Vegan
- houten plankje 3 mm dik, doorsnede van 10 cm (of meer)
- twee foto’s op hetzelfde formaat uitgeknipt
- een wit vel printerpapier a4
- een beetje gebrande omber pigment
- potlood, schaar, plakband en een doekje of tissue.
De voorbereiding
Knijp een klein beetje gebrande omber en titaanwit uit de tube van de Rembrandt olieverf op het palet.
Breng wat transparante gesso aan op je palet en meng het met een klein puntje gebrande omber zodat er een lichte transparante kleurtoon ontstaat. Dit is al voldoende kleur om het lichthouten plankje te kleuren.
Breng het gelijkmatig en in een keer aan met een plat penseel. De nerf van het hout wordt contrastrijker na het aanbrengen, dat geeft het een natuurlijk effect. Spoel het penseel gelijk goed uit met water en zeep na gebruik.
Print de afbeelding twee keer een klein beetje groter dan het formaat van het plankje van 10×10 cm. Leg het plankje op de afbeelding en trek er een lijntje omheen. Knip de afbeelding uit.
Nu wordt het tijd om de afbeelding van mijn knappe tante Manny over te brengen op het plankje.
Gebruik hiervoor het doordrukvel met gebrande omber. De instructie voor het aanmaken van zo’n vel kan je bekijken via deze link:
http://boulevardmagenta.nl/ambachtelijk-doordrukvel-maken/.
Leg het doordrukvel met de gekleurde zijde op het gekleurde plankje, leg de afbeelding daar bovenop en plak het met een plakbandje aan de bovenzijde vast. Neem de belangrijkste lijnen over met een scherpe balpen.
Het schilderen van de donkere delen
De belangrijkste lijnen zijn overgenomen op het plankje. We kunnen nu starten met het schilderen van het haar met gebrande omber. Laat de lichtere delen ongeschilderd.
Gebruik hiervoor het platte penseel van Reinaards. De tweede afbeelding kan als voorbeeld worden gebruikt. Kijk goed naar de afbeelding voordat je een penseelstreek zet.
Als het haar is geschilderd, schilderen we de details van het gezicht met het puntpenseel van Reinaards. Draai het puntpenseel door de verf zodat een mooi puntje ontstaat waarmee de dunnere lijnen geschilderd kunnen worden.
Gebruik nu het penseel kattentong van Reinaards om de schaduwen aan te brengen en zachte overgangen te maken. Gebruik hiervoor zo weinig mogelijk ‘droge’ verf op het penseel. Veeg het penseel eerst goed af op het palet voordat je een veegje aanbrengt. Test het eerst even op een veilig plekje op je houten paneeltje. Het hout werkt als de middentoon van het gezicht.
Ben je tevreden voor nu? Dan gaan we verder met de lichte delen in wit. Later kan je de details nog bijwerken.
Het schilderen van de lichte delen
Voordat er met wit geschilderd kan worden, moet de bruine verf uit het penseel worden gerold. Zouden we het penseel nu gaan reinigen met oplosmiddel, water en zeep, dan zouden we eerst moeten wachten tot het penseel helemaal droog is vordat we verder konden schilderen. Dus dat gaan we anders doen: knijp eerst de verf uit het penseel met een doekje. Pak vervolgens een dotje witte verf en zet het ergens op het palet. Rol het penseel met de gebrande omber erdoorheen zodat de verf in het penseel steeds lichter wordt. Pak een nieuw dotje wit en herhaal dit proces totdat er geen bruin meer in het penseel zit. Draai weer een puntje aan het penseel in de verf zodat er fijne details mee geschilderd kunnen worden.
Schilder het oogwit, de oogleden, het puntje wit in de ogen, wat wit op de lippen en de tanden. Blijf speuren in de afbeelding naar waar nog meer hooglichten zijn te vinden. Let extra goed op bij de ogen en de tanden want hier kan het snel uit de bocht vliegen.
De volgende stap is de zachte lichte delen aanbrengen met het kattentong penseel. Dit kan natuurlijk pas als er geen bruine verf meer in het penseel zit, dus ook hier: knijp het penseel uit met een doekje. Zet een dotje wit op je palet en wiebel het penseel in de verf heen en weer zodat het steeds lichter wordt. De verf hoeft hier niet spierwit te worden. Knijp het penseel uit in een doekje en zorg ervoor dat er heel weinig verf in het penseel zit voordat je het aanbrengt. Werk dus licht en droog in dit onderdeel. Hou in gedachten dat het portretje juist door de zachte overgangen een meer ouderwets sfeertje krijgt.
Het schilderen van de details
In deze laatste fase vergelijken we de afbeelding nog eens heel goed met ons schilderijtje. Zien we nog verschillen?
Zo ja, kunnen we die nog bijsturen of maar beter met rust laten?
Ik breng wat extra aandacht naar de lichte delen in het haar, de bloemetjes en takjes in het haar, de tanden en vergeet niet de lichtpuntjes in de ogen en op de neus. Daar wordt het schilderijtje fris en vrolijk van.
En klaar is tante Manny!
Op naar het schilderen van de rest van de familie…
Vond je dit leuk om te maken en ben je benieuwd naar meer schildertechnieken? Kom eens langs tijdens een Open Dag in Laag Soeren (NL) of in Brugge (B). Actuele informatie over de Open Dagen? Lees hier verder